Sony FX30 là dòng máy quay video Super35/APS-C hướng đến sản xuất video quy mô nhỏ và mạng xã hội.
Về cơ bản, FX30 là phiên bản APS-C 26MP của dòng FX3, hứa hẹn các giá trị sản xuất cao cấp ở mức giá dễ chịu hơn.
Thông số cơ bản
- Quay 4K UHD lấy dư mẫu từ vùng 6K ở tốc độ đến 60p
- Quay 4K UHD 120p áp crop 1.62x
- Ổn định hình ảnh trong thân máy
- Quay 4:2:2/4:2:0 10bit ở định dạng H.265/H.264 AVC
- Hồ cơ màu S-Cinetone
- S-Log3 với các bản LUT để xem trước hoặc áp vào video
- Đầu ra video Raw ’16bit’
- Không có cơ chế màn trập cơ
- Đèn hiệu trước và sau máy
Sony cho biết FX30 được thiết kế để cung cấp một bước tiến đáng kể về chất lượng sản xuất so với smartphone và cho phép tiếp cận cấp độ phân loại màu và quy trình sản xuất hậu kỳ cao hơn có khả năng đòi hỏi một máy quay đắt tiền hơn. Thay vì cố gắng tạo ra một dòng máy lai từ một trong những máy ảnh tĩnh của mình, Sony đã chọn tạo ra chiếc máy ảnh sản xuất video chuyên dụng hơn.
FX30 có giá bán $1799 đối với thân máy lẻ hoặc $2199 với tay cầm XLR phía trên.
Nội dung
Có gì mới trên Sony FX30?
Ý tưởng đằng sau FX30 là để cung cấp khả năng tiếp cận vào quy trình làm việc dù sử dụng cấu hình S-Cinetone bán hoàn, phẳng hoặc các tùy chọn Log 10bit, cho người dùng cơ hội tạo ra các kết quả được chỉnh màu chuyên nghiệp
FX30 dựa trên cảm biến ảnh BSI 26MP. Hãng đã gợi ý cảm biến này không nhất thiết phải tương tự loại cảm biến từng được dùng trong các máy ảnh khác (có lẽ là tham chiếu các dòng máy Fujifilm và Ricoh), các thông số kỹ thuật của máy cho thấy FX30 có thể đọc cảm biến ảnh của nó hơi nhanh hơn phiên bản trước đó. Giống với hầu hết cảm biến Sony hiện đại, đó là một thiết kế gain chuyển đổi kép, một cái cung cấp mức ISO cơ sở với dải động rộng, còn lại là chế độ gain cao in-pixel với ít dải tần động hơn mà vẫn ít nhiễu hạt.
Cảm biến lấy cảnh quay 4K UHD từ vùng crop 6K trên cảm biến rộng 6.2K, đồng nghĩa mức crop nhẹ 1.04x. Chế dộ 120p bị crop nhiều hơn, khi đó máy crop vào vùng 3840 x 2160 của cảm biến, cho mức crop 1.62x. Như mọi khi với crop, điều này gây khó tìm ống kính cho góc xem rộng, cũng làm giảm chất lượng hình ảnh vì là sử dụng vùng cảm biến nhỏ hơn nhiều (chỉ lớn hơn chút so với chip Type 1). Bên cạnh tốc độ khung hình nhanh cần thiết để quay 120p, chế độ 120 có vẻ sẽ hơi ồn trong tình huống ánh sáng bị hạn chế.
Giống một số máy ảnh Sony gần đây cũng như tính năng ổn định hình ảnh (cơ học và/hoặc kỹ thuật số) trong máy, máy quay sẽ ghi lại siêu dữ liệu con quay hồi chuyển cùng với cảnh phim, cho phép áp dụng tính năng hiệu chỉnh khi hậu kỳ để tinh chỉnh thứ bạn đã phải đánh đổi giữa crop vào phim và sự ổn định của clip đã qua xử lý.
Nhược điểm là việc này đòi hỏi bạn phải xử lý lại các video clip của mình qua phần mềm Catalyst của Sony. Phần mềm này có một phiên bản miễn phí nhưng bộ tính năng bị hạn chế, nhưng nó không mang lại trải nghiệm nhanh hay ổn định hơn, ít nhất là trên Mac. Sony cho biết một plugin ‘Catalyst Prepare’ sẽ được phát hành cho phần mềm Premiere Pro của Adobe.
Ghi hình EI (Exposure Index)
FX30 sử dụng cảm biến gain chuyển đổi kép và cung cấp cách hiển thị kiểu ‘Cine EI’ chỉ sử dụng cài đặt ISO cơ sở hoặc bước gain bổ sung.
FX30 cung cấp các chế độ Cine EI (Exposure Index (EI); Chỉ số Phơi sáng) để quay Log mới được thêm vào FX3 gần đây. Những chế độ này là giải pháp thay thế cho hệ thống ISO truyền thống, luôn giữ mức độ khuếch đại cố định ở một trong những trạng thái tối ưu của nó (ở trạng thái ISO ‘cơ sở’ hoặc ở trạng thái gain cao hơn của cảm biến gain chuyển đổi kép). Sau đó có thể điều chỉnh EI và tăng độ phơi sáng để tạo vùng bóng sạch hơn hoặc giảm phơi sáng để chụp được nhiều điểm nổi bật hơn, mà bản xem trước trên màn hình vẫn hiển thị cảnh được phơi sáng chính xác.
Chế độ ‘Easy EI’ thực hiện điều tương tự nhưng tự động chuyển đổi giữa trạng thái gain thấp hơn hoặc cao hơn nếu giảm độ phơi sáng quá mức so với trạng thái cơ bản có thể xử lý.
Siêu dữ liệu từ các chế độ này được ghi vào tệp để phần mềm tương thích biết mức độ sáng hoặc tối để hiển thị cảnh quay, tuy nhiên trong nhiều phần mềm NLE, nó sẽ chỉ xuất hiện dưới dạng cảnh phim ISO cơ bản bị phơi dư hoặc thiếu sáng, sau đó bạn sẽ cần làm tối đi hoặc làm sáng cảnh lên để cho ra kết quả mong muốn.
LUT dùng dưới dạng Picture Profile
FX30 cho phép bạn tải lên các LUT (bảng tra cứu) tùy chỉnh với lựa chọn cách chúng được sử dụng sau đó. Tùy chọn thông thường sử dụng chúng là để cung cấp bản xem trước ‘đã chỉnh sửa’ dễ hiểu hơn trong khi quay Log là tùy chọn đầu tiên, nhưng cũng có khả năng áp dụng LUT dưới dạng Picture Profile: áp dụng các điều chỉnh màu sắc và tông màu của LUT trực tiếp vào cảnh quay.
Về cơ bản, điều này có nghĩa là bạn có thể tải các ‘nước hình’ tùy chỉnh vào máy quay và áp dụng trực tiếp, thay vì phải áp dụng LUT như một phần của quá trình chỉnh sửa. Làm việc theo cách này khiến giảm tính linh hoạt ở giai đoạn chỉnh sửa, nhưng lại cho phép bạn xuất ra cảnh phim đã được hoàn thiện với giao diện bạn ưa thích.
Breathing compensation
Cảm biến 6K của máy quay FX30 cung cấp cho nó một phạm vi để cắt xén, cho phép thực hiện chức năng ‘Breathing compensation’ của Sony dùng trên một số ống kính gần đây của hãng. Điều này giúp khắc phục các ống kính có góc nhìn thay đổi khi tiêu cự của bạn gần hơn vô cực. Máy crop chế độ xem rộng nhất mà ống kính thu được để khớp với góc hẹp nhất, sau đó điều chỉnh lượng crop khi ống kính được lấy nét để đảm bảo ảnh không bị phóng to hoặc thu nhỏ khi đang lấy nét.
Cũng như là một tùy chọn trong máy ảnh, FX30 nay ghi tất cả thông tin cần thiết về vị trí lấy nét vào các tệp video của nó, có nghĩa là giờ đây có thể áp dụng tính năng Breathing compensation sau khi sử dụng phần mềm Catalyst của Sony. Vẫn còn một tùy chọn sử dụng chế độ in-camera nữa, áp dụng trực tiếp khi đang ghi hình.
Đầu ra video Raw ’16bit’
Giống FX3 và a7S III, Sony quảng cáo rằng FX30 sẽ xuất video Raw ’16bit’ qua cổng HDMI. Cần áp dụng tính năng này thận trọng. Gần như có thể chắc chắn rằng cảm biến đang quay video từ chế độ đọc 12bit. Quá trình kết hợp dữ liệu 6K 12bit vào đầu ra 4K sẽ tạo ra thông tin mức pixel có giá trị lớn hơn 12bit, nhưng có lẽ sẽ không đủ để yêu cầu mã hóa 16bit. Hiện nay chưa có máy ghi hình ngoài nào có thể ghi Raw 16bit, vì vậy kết lại ta sẽ thu được 12bit ở cuối quá trình.
Sony FX30 so sánh các dòng máy khác như thế nào?
Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà Sony lại định giá FX30 (với bộ chuyển đổi XLR) ngang với giá Panasonic Lumix DC-GH6, vì dòng GH từ lâu đã trở thành một đối thủ về sản xuất video ngân sách nhỏ. Quyết định chắn đường Panasonic này có thể nói là một nước cờ tấn công của Sony.
X-H2S gần đây của Fujifilm cũng là một cái tên đáng gờm ở phân khúc máy lai.
FX30 có hướng tiếp cận khác FX3: dùng crop 6K từ cảm biến rộng 6240p thay vì dùng toàn chiều rộng của cảm biến 4240p. Cả 2 máy đều crop vào vùng gốc 3840 x 2160 để đọc đủ nhanh ra 4K/120p, nhưng số lượng điểm ảnh cao hơn của FX30 đồng nghĩa mức crop lớn hơn nhiều (trên một cảm biến ảnh vốn đã nhỏ hơn).
Cả bốn máy đều cung cấp rất nhiều cách ghi hình khác nhau, gồm các tùy chọn như open gate (ghi toàn cảm biến), ProRes, H.265/H.264, Log và các tùy chọn đầu ra áp chót phẳng. Rất ít người dùng sẽ cần tất cả các chế độ mà mỗi máy cung cấp, đa số chỉ cần bộ con các tính năng đáp ứng nhu cầu tác nghiệp của cá nhân.
Điều cần làm rõ là FX30 cung cấp một bộ thông số kỹ thuật video mạnh mẽ, gồm nhiều lựa chọn chế độ màu và định dạng đầu ra, ở một mức giá rất cạnh tranh. Cái khó thể hiện trong một bảng so sánh như thế này đó là nó còn bao gồm khả năng triển khai lấy nét tự động của Sony, linh hoạt và đáng tin cậy hơn nhiều so với các đối thủ khác ở đây, với các thuật toán theo dõi tinh vi kết hợp với khả năng nhận diện theo pha trên cảm biến để mang lại trải nghiệm lấy nét tự động uy tín hơn 2 chiếc máy khác hãng.
Thân máy và thao tác
FX30 có thân máy giống y hệt FX3, có nghĩa là tất cả cage và phụ kiện được thiết kế cho chiếc máy full frame cũng sẽ khớp với chiếc APS-C. Sony mô tả cấu trúc này là kín bụi/ẩm, hữu ích với một công cụ sản xuất video (dù tay cầm XLR thì không được tương tự).
Qua ảnh, FX30 có vẻ giống máy ảnh dòng a6x00: có hình khối với báng cầm nhô ra ở bên phải. Nhưng sự khác biệt trở nên rõ ràng khi bạn cầm máy trên tay: nó lớn hơn và nặng/đặc hơn thấy rõ.
Bộ lỗ ren 1/4-20 (kiểu chân máy) nằm rải rác trên thân máy để lắp phụ kiện hoặc lắp máy vào rig. Các tùy chọn bao gồm bộ tay cầm phía trên/adapter XLR trước đi kèm như tiêu chuẩn với dòng FX3 đắt tiền hơn, tay này có hai lỗ gắn ở hai bên hotshoe để đảm bảo mọi thứ được lắp lên an toàn.
Một khác biệt lớn khác so với các dòng máy ảnh Alpha APS-C là nút xoay phía trước máy, cho phép bạn điều chỉnh trực tiếp tốc độ màn trập, giá trị khẩu độ và ISO / EI, giúp thao tác rất nhanh chóng và dễ dàng.
Nút điều khiển bốn hướng cho phép truy cập trực tiếp vào các tính năng như Zebras và focus peaking. Nhấn hướng xuống sẽ khóa tốc độ cửa trập ở giá trị hiện tại của nó và vô hiệu hóa bất kỳ vòng quay nào được cài. Chức năng Lock riêng giúp vô hiệu hóa các thao tác nhấn theo hướng hoặc mọi nút xoay, hoặc tất cả các chức năng trên, bằng cách nhấn giữ nút Fn. Cách này rất hay để ngăn các thao tác vô ý khi bạn đang quay chụp, nhưng cũng rất cần chú ý sự khác biệt.
Ngoài ra còn có sáu nút chức năng tùy chỉnh được đánh số, mỗi nút có thể cài riêng để quay video và chụp ảnh tĩnh. Quan trọng là, bất kỳ nút nào trong số này đều có thể cài để kích hoạt quay video, có nghĩa là bạn có thể chọn nút dễ tiếp cận nhất trong trường hợp máy ảnh cài trong rig hoặc được gắn trên gimbal.
Giao diện tương khớp với các máy ảnh Sony gần đây nhưng có thêm các bổ sung nhỏ nói trên. Khi nhấn nút Fn như vậy sẽ xuất hiện menu Fn có thể tùy chỉnh, quen thuộc với bất kỳ ai từng dùng Sony trong thập kỷ qua. Giao diện này có thể tùy chỉnh cho chế độ video hoặc chế độ ảnh. Bên cạnh đó, tab thứ hai của menu chính có chứa một màn hình trạng thái hai trang, từ đó có thể chọn và điều chỉnh tất cả các cài đặt ghi chính.
Pin
FX30 sử dụng pin NP-FZ100 giống các dòng Alpha lớn. Máy ảnh Sony khá giỏi vắt kiệt tuổi thọ của những viên pin này, nhưng FX30 còn cần test thực tế nhiều hơn để xác định được khả năng của nó. Dĩ nhiên có thể cấp nguồn cho máy qua USB nếu muốn, miễn là có pin trong máy ảnh.
Ấn tượng đầu tiên
Mình vẫn chưa có cơ hội ra ngoài và quay nhiều bằng FX30, vì vậy mình không đủ cảm nhận về cách nó xử lý như một cỗ máy sản xuất, dù mình thấy thích thiết lập nút xoay gần như ngay lập tức. Tương tự, tab cài đặt ‘Main’ trong menu của máy là một cách hay để xem và điều chỉnh cài đặt. Đáng tiếc là không có tùy chọn nào để truy cập menu này từ các nút Fn hoặc DISP thay vì là một phần của hệ thống menu chính.
Như bảng so sánh trên cố gắng làm rõ, thông số kỹ thuật của FX30 cạnh tranh với một số dòng máy ảnh lai xuất sắc nhất có mức giá dưới $4000, với tùy chọn quay 4K/60 lấy từng vùng 6K từ gần như toàn bộ chiều rộng cảm biến. Ấn tượng ban đầu của mình là màn trập cuộn của nó được kiểm soát khá tốt, ngay cả khi máy không thể đuổi kịp tốc độ của chiếc cảm biến nhỏ hơn trong GH6, chip CMOS xếp chồng trong X-H2S hoặc cảm biến ảnh có độ phân giải thấp hơn trong FX3.
Sony cho biết hãng đang cố gắng cho phép dễ dàng truy cập vào quy trình làm việc được sử dụng bởi các sản phẩm chuyên nghiệp để cấp màu đạt tiêu chuẩn cao, tức là gồm hồ sơ S-Cinetone và tùy chọn áp dụng trực tiếp các LUT đã tải lên, thay vì chỉ cung cấp khả năng quay Log. Đây thực sự chỉ là tùy chọn để trực tiếp áp LUT tùy chỉnh cho cảnh quay giúp cảnh phim đó khác biệt với các cảnh phim khác, mà một khi có LUT, nó không còn chính xác là một bước tiến lớn để áp dụng trong hầu hết các phần mềm chỉnh sửa, vì vậy nó không phải là một khác biệt lớn .
Một loạt chế độ của FX30 cho phép bạn kiểm soát nhiều hơn nếu bạn chạy cảnh phim bằng phần mềm Catalyst của Sony, bao gồm chế độ EI, khi phần mềm nhận ra mức độ ánh sáng bạn đã định cho cảnh quay. Tương tự, khả năng tự chọn cân bằng crop so với hiệu quả để ổn định hình ảnh và chỉnh sai focus breathing là các tính năng thú vị, nhưng càng khiến bạn phải sử dụng Catalyst.
Mình chưa có trải nghiệm tuyệt vời với Catalyst và mình cũng không thích phải thêm một bước nữa vào quy trình làm việc của mình. Nhưng chí ít nó đồng nghĩa là Sony có thể cố gắng làm mọi thứ đơn giản đi, hoặc cung cấp một mức độ kiểm soát thêm, vào theo đó, đẩy bạn vào thế khó nếu bạn bỏ qua và chỉ sử dụng NLE hiện có của mình. Ngoài ra còn có một plugin Catalyst cho Adobe Premiere, có thể cung cấp trải nghiệm tốt hơn so với plugin mình đã có, tính đến nay.
Thứ khiến FX30 nổi bật là mức độ chú trọng vào video của nó. Không chỉ từ thân máy không có ống ngắm so với các đối thủ trực tiếp của nó, mà nó còn không có màn trập cơ, vì vậy nó không phải là đối thủ của X-H2S ở phân khúc máy lai.
Với độ bền được hỗ trợ bởi quạt và khả năng sử dụng cage và phụ kiện được thiết kế cho FX3, chiếc máy quay mới là một lựa chọn mạnh mẽ khác giúp thu hẹp khoảng cách giữa các dòng máy hybrid có nguồn gốc từ máy ảnh tĩnh như GH6 và X-H2S, cũng như các dòng như FX3 và Canon EOS R5C có nguồn gốc thiên về máy quay cinema thuộc cùng thương hiệu. Các nhà làm phim quy mô nhỏ chưa bao giờ có nhiều lựa chọn như vậy. Và với giá của FX30, có vẻ Sony đã trực tiếp đưa người mua GH vào tầm ngắm của mình.
Nguồn: DPReview
