Tại sao lại chọn đen trắng khi có màu? Ảnh đen trắng làm được gì mà ảnh màu không làm được? Thể loại nhiếp ảnh này đã tồn tại hơn hai trăm năm, và vì nhiều lý do, vẫn còn được ưa chuộng ngày nay. Đó là vì còn quá nhiều điều với nhiếp ảnh đen trắng bên cạnh lịch sử phong phú và chất lượng vượt thời gian.
Tìm Hiểu Khởi Đầu
Giữa thập niên 1820, Nicephore Niepce, một nhà sáng chế người Pháp, kết hợp thành công nguyên tắc màn che máy ảnh với các tố chất được thay đổi khi phơi sáng để tạo ra những hình ảnh máy chụp đầu tiên: ông phát minh ra ngành nhiếp ảnh. Nhưng chính Sir John Herschel mới là người đặt ra từ “photography” (nhiếp ảnh) vào năm 1839, để cho ra đời ngành nhiếp ảnh thực tiễn vào chính năm đó. Trong cuộc Cách Mạng Công Nghiệp, nhu cầu tạo chân dung trong giới trung lưu tăng cao, và sự phát triển nhiếp ảnh nở rộ (sự tăng cao về nhu cầu không thể được đáp ứng về chi phí lẫn số lượng bởi tranh sơn dầu).
Một trăm năm đầu tiên về nhiếp ảnh được khắc họa chủ yếu với những tông đơn sắc. Nhiếp ảnh màu cũng được theo đuổi từ ban đầu, với những thành công đạt được của các nhà phát minh và vật lý học thời đó. Tuy nhiên, việc rửa và in phim màu rất đắt đỏ và chất lượng thì thường không ấn tượng. Chỉ từ thập niên 1970 trở đi thì nhiếp ảnh màu mới bắt đầu phổ biến nhờ phim màu tốt hơn và phí rửa phim phải chăng hơn, và sau đó một thế giới truyền thông đủ màu tiếp nối. Cũng vào lúc đó phim đen trắng mới sụt giảm.
Thế giới màu sắc, dù quyến rũ vẫn không đẩy nhiếp ảnh đen trắng vào đường cùng. Phong cách đơn sắc vẫn cuốn hút, và trong những năm gần đây đã được rất nhiều nhiếp ảnh gia nổi tiếng ưa chuộng. Nhưng chính xác thì cái gì là quyến rũ?
Cường Độ Trực Quan
Các tông màu có thể thu hút sự chú ý của người xem khỏi chủ đề của bức ảnh nếu đối tượng được nhấn không phải là chủ đề chính. Một bức ảnh đen trắng lấy đi màu sắc và mọi bối cảnh xúc cảm gắn liền với nó. Với màu sắc bị lấy đi, nó nhấn mạnh một số chi tiết trong bố cục mà thường bị màu sắc che khuất. Kịch tính lúc đó có thể được nhấn mạnh qua sự tương phản mạnh và màu đậm, tạo một cú nhấn trực quan hữu hiệu hơn.
Các Khía Cạnh Giáo Dục
Phong cách đen trắng là một công cụ tuyệt vời để hiểu được nhiếp ảnh tổng thể. Nó cho phép ta tìm hiểu những khái niệm điểm nhấn và chi tiết bóng mờ, điều chỉnh độ tương phản hình, xác định vĩ độ phim và phơi sáng, cũng như nắm bắt đúng mảng tông (rộng hơn để có tương phản, hoặc hẹp hơn để có một khu vực hạn chế hơn giữa các giá trị sáng nhất và tối nhất).
Lãng Mạn Hóa trong Đen Trắng
Nhiều người lý luận rằng ảnh đen trắng cho ra một cái nhìn vượt thời gian nhắc nhở chúng ta về quá khứ. Nó cũng là một phương tiện tuyệt vời để thể hiện một ý tưởng khi thời gian không phải là vấn đề trong một bức ảnh. Ví dụ, màu sắc giúp chúng ta phán đoán thời gian–lá đỏ và vàng biểu hiện mùa thu và các tia màu vàng kim ngang qua bầu trời vào sáng sớm và đêm khuya. Bằng cách lấy đi màu sắc, nó làm cho hình ảnh vượt thời gian.
Hơn nữa, hầu hết chúng ta không nhìn trong đen và trắng (Achromatopsia), nghĩa là một sự diễn dịch thế giới bằng đơn sắc khiến cho nó nhìn hấp dẫn hơn. Nó khiến chúng ta ngừng lại nhìn kỹ hơn, và thu hút sự chú ý vào những đường nét, hình dạng và ánh sáng trong bức ảnh.
Dù là hình đám cưới, chân dung đường phố, hoặc một quang cảnh nhấp nhô, có rất nhiều lý do để xử lý một bức ảnh thành đơn sắc. Hãy luôn nghiền ngẫm những lý do này trước khi chụp một bức ảnh đen trắng. Liệu nhìn nó có vượt thời gian không? Liệu nó có dẫn dắt mắt người xem đến chủ đề không? Liệu nó có giúp bức ảnh thật đáng nhớ không? Với tất cả những điều đó trong đầu, sẽ có rất nhiều điều mà một nhiếp ảnh gia có thể đạt được với nhiếp ảnh đen trắng.
“Khi chụp ảnh màu con người, ta chụp áo quần của họ. Nhưng khi chụp ảnh đen trắng con người, ta chụp hồn của họ!”
–Ted Grant, phóng viên ảnh và tác giả cuốn sách ‘Các Nhiếp Ảnh Gia Đích Thực sẽ Chụp Đen Trắng. Đôi khi là ảnh Màu”
Nguồn: SNAPSHOT
