Sony ZV-E1 là máy ảnh mới nhất của Sony trong số các máy ảnh tập trung vào vlog, nhưng lại là chiếc máy mở rộng khái niệm sang mảng full frame cao cấp. Máy trang bị mic selfie tinh vi và phương pháp tiếp cận trực diện với máy của các máy ZV hiện có nhưng dùng chung nhiều bộ phận bên trong với các đàn anh A7S III và FX3.
Nội dung
Thông số kỹ thuật cơ bản
- Cảm biến ảnh CMOS full frame 12MP không có màn trập cơ
- Quay 4K UHD đến 60p không crop hình
- Quay Full HD (1080) đến 120p
- Quay 4:2:2 10bit (All-I hoặc LongGOP)
- Quay 4K/120p và 1080/240 sẽ bổ sung sau
- Ổn định hình ảnh 5 trục
- Phát trực tiếp UVC 4K/30p khi cắm vào máy có cổng USB
- Quay 4K/30p không giới hạn thời gian, quay 4K/60p trong 30 phút (25°C)
- Một khe đọc thẻ SD UHS-II
- Giắc micro HDMI
- 399g chỉ thân máy
- ZV-E1 có hai màu là đen hoặc trắng và sẽ có hàng vào đầu tháng 4, và will be available from early April, with pre-sales beginning on March 30th. It will cost around $2200 body only, và around $2500 with the 28-60mm F4-5.6 zoom.
Có gì mới trên Sony ZV-E1?
ZV-E1 trang bị cảm biến ảnh 12MP (chắc hẳn thực ra là 48MP với mỗi bốn pixel lại bị co xuống 12MP) tương tự A7S III và FX3. Đây đều là những máy ảnh có thông số kỹ thuật cao, tập trung vào video, vì vậy cảm biến này là lựa chọn hợp lý để dùng xây dựng một máy quay vlog chuyên nghiệp.
Việc sử dụng cảm biến này cho phép ZV-E1 cung cấp video 4K UHD lên đến 60p mà không bị crop vào. Phim quay rộng 3840 pixel được lấy từ vùng 4.2K pixel, nhưng đồng nghĩa bất kỳ chế độ nào crop ở mức độ đáng kể bất kỳ nào đều thực ra được quay dưới mức 4K và chuyển đổi (upscale) lên từ đó. Có nhiều chế độ như vậy trên ZV-E1.
Máy cũng có ‘chip xử lý AI chuyên dụng’ lần đầu tiên xuất hiện trên A7R V, chạy hiệu quả hơn các thuật toán có nguồn gốc từ máy học làm nền tảng cho một số tính năng chính của máy. Sony dường như rất muốn sử dụng thuật ngữ ‘AI’ bất cứ khi nào có thể đối với chiếc máy mới.
Điều đặc biệt khiến ZV-E1 khác biệt so với các máy ảnh hiện có của Sony là các chế độ tự động của nó (nhiều chế độ được xây dựng trên hệ thống nhận dạng đối tượng của hãng) nhằm giúp quá trình sản xuất video trở nên đơn giản hơn, đặc biệt đối với những người muốn tự quay và trình chiếu.
Chế độ video iAuto
Cần gạt zoom bọc quanh nút cò chụp có thể dùng crop vào và upscale, sử dụng tính năng ‘Super resolution zoom’ của Sony. / Ảnh: Richard Butler
Đầu tiên là tính năng ‘My Image Style’ hiển thị các nút trên màn hình để điều chỉnh cài đặt máy ảnh. Nói cho dễ hiểu, các cài đặt này được biểu thị bằng ‘độ sáng’ và ‘màu sắc’, thay vì bù phơi sáng hoặc cân bằng trắng. Toàn bộ trọng tâm của ZV-E1 là cung cấp một chiếc máy ảnh có thể quay ra video sẵn sàng để sản xuất mà người dùng không nhất thiết phải biết cách vận hành máy ảnh một cách kỹ thuật. Rất nhiều chế độ khác của ZV-E1 cũng trở nên dễ hiểu trong tình huống này.
Tuy vậy ở chế độ video tự động nhất của máy, nó có cố gắng sử dụng độ sâu trường ảnh một cách thông minh. Máy kiểm soát độ mở ống kính kết hợp với phát hiện đối tượng, không chỉ cài đặt độ phơi sáng dựa trên các khuôn mặt được phát hiện mà còn giảm dần nếu khuôn mặt thứ hai xuất hiện trong cảnh, đảm bảo đủ độ sâu trường ảnh nếu bạn có khách mời hoặc người đồng thuyết trình xuất hiện trong khung hình. Khẩu độ lại được mở ra khi những đối tượng như vậy rời khỏi cảnh quay.
Ngoài ra, có một nút trên đỉnh máy ảnh cho phép bạn chọn độ sâu trường ảnh nông hay sâu: nhấn nút này sẽ ghi đè chế độ tự động của máy ảnh.
Cũng như các máy ZV trước đây, ZV-E1 bao gồm chế độ ‘Product Showcase’. Về cơ bản, đây là một ngoại lệ đặc biệt đối với tính năng phát hiện khuôn mặt ưu tiên lấy nét cho các vật được cầm ở phía trước máy ảnh, sau đó chuyển tiêu điểm trở lại khuôn mặt của người thuyết trình khi đối tượng được lấy đi.
Chế độ CineVlog
Một nút khác trên màn hình cảm ứng của máy ảnh là chế độ CineVlog, giúp đưa máy vào cấu hình màu S-Cinetone hấp dẫn, có độ tương phản thấp, quay ở tốc độ 23.98p và mang lại tỷ lệ 2.35:1 crop của màn hình rộng điện ảnh, nằm giữa hai thanh màu đen (phim đầu ra vẫn là 16:9 UHD). Về cơ bản, đó là nút một chạm để mang lại giao diện ‘điện ảnh’ hơn cho đầu ra của máy mà bạn không cần phải hiểu cách đạt được điều đó.
Mặc dù mặc định của CineVlog là cấu hình S-Cinetone mờ, nhưng nó là phương thức đơn giản để sửa đổi chế độ màu của máy ảnh. Tùy chọn màn hình cảm ứng cho phép bạn áp dụng một loạt ‘Mood’ và ‘Look’ cho cảnh quay của mình. Nói chung, Look chủ yếu điều chỉnh phản ứng tông màu và độ tương phản, còn Mood điều chỉnh phản ứng màu. Bạn có thể kết hợp các Mood và Look khác nhau để tạo cho cảnh phim một đặc trưng tổng thể mà bạn muốn.
Trong chế độ CineVlog, bạn cũng có thể điều chỉnh tốc độ lấy nét của máy ảnh nếu bạn chạm vào một đối tượng khác.
Ổn định động với ổn định khung hình
ZV-E1 có một loạt chế độ ổn định hình ảnh. Chế độ tiêu chuẩn sử dụng tính năng ổn định dịch chuyển cảm biến của máy ảnh hoặc chế độ ‘Active’ crop hình và sử dụng cả dịch chuyển cảm biến và ổn định kỹ thuật số. Ngoài ra còn có chế độ ‘Dynamic Active’ vẫn crop thêm, cho phép ổn định kỹ thuật số trải rộng trên một khu vực rộng hơn để điều chỉnh các chuyển động có biên độ lớn hơn.
Vì chế độ thứ hai crop cảm biến và có rất nhiều phạm vi để di chuyển cửa sổ chụp xung quanh, nên Sony đã thêm một tùy chọn có tên là ổn định khung hình (Framing Stabilization). Tùy chọn này điều chỉnh crop không chỉ để ổn định cảnh quay mà còn giữ đối tượng ở giữa khung hình. Nó sử dụng hệ thống ‘ước tính tư thế con người’ của hãng, dựa trên mô hình chuyển động của con người, đã được chứng minh là thành thạo trong việc nhận ra mọi người trong một cảnh ngay cả khi họ quay lưng lại với máy ảnh. Vì vậy, thay vì chỉ đơn giản là ổn định máy ảnh để phim không bị rung, tùy chọn này cũng cân bằng khi tạo khuôn hình và bố cục của phim.
Theo mặc định, máy ảnh sẽ cố gắng đặt đối tượng vào giữa khung hình, nhưng bạn cũng có thể đề xuất vị trí bạn muốn để đối tượng xuất hiện trong khung hình và máy ảnh sẽ cố gắng duy trì bố cục đó.
Auto framing (tự động lấy khuôn hình)
Một chế độ liên quan, được thiết kế để sử dụng trên giá ba chân, giúp máy ảnh crop trên một vùng của khung hình và một lần nữa theo dõi đối tượng khi họ di chuyển xung quanh: lia và quét máy để duy trì bố cục. Với chế độ này, người điều khiển có thể đi vòng quanh trong một cảnh quay góc rộng mà không có ai ở phía sau máy ảnh. Bạn có thể chọn trong ba cấp độ crop và điều chỉnh tốc độ theo dõi. Thậm chí có những tùy chọn khiến máy ảnh phóng to ngay khi đối tượng lọt vào khung hình.
Có một tùy chọn khác nữa để xuất phim chưa crop qua HDMI trong khi vẫn ghi phiên bản tự động crop vào thẻ nhớ. Tuy nhiên, hai đầu ra này luôn có cùng độ phân giải; bạn không thể lưu crop 1080 từ 4K vào thẻ trong khi xuất 4K gốc qua HDMI. Bạn sẽ nhận được ‘4K’ đã crop và upscale trên thẻ cùng với luồng HDMI 4K hoặc bạn nhận cảnh quay 1080 trên thẻ và phiên bản 1080 được thu nhỏ qua HDMI. Điều này có nghĩa là bạn có thể cắt giữa ảnh rộng và ảnh hẹp trong quá trình chỉnh sửa nhưng sau đó bạn không thể chọn vùng cắt của riêng mình từ ảnh rộng khi chỉnh sửa.
LUT của người dùng
Giống như máy quay FX3 và các máy chẳng hạn như dòng Panasonic GH, ZV-E1 cho phép bạn tải LUT (bảng tra cứu các chuyển đổi màu sắc/tông màu) của riêng mình lên máy ảnh. Chúng có thể được sử dụng theo hai cách: hoặc để xem bản xem trước đã sửa khi ở chế độ Log, cho biết cảnh quay sẽ trông như thế nào sau khi áp dụng LUT; hoặc để áp dụng LUT trong máy ảnh vào cảnh quay, giúp bạn ‘phân loại trước’ cảnh quay thẳng ra khỏi máy (tất nhiên là đồng thời mất đi tính linh hoạt phân loại mà Log thường mang lại). Về ảnh, nó giống như việc bạn có thể tải bộ preset xử lý Raw ưa thích của bạn vào máy ảnh dưới dạng một chế độ màu mới.
Quay timelapse trong máy ảnh
Cách đây rất lâu, Sony đã tạo ra những chiếc máy ảnh cho phép bạn tải ứng dụng lên để thêm các tính năng thích hợp không đi kèm với máy. Một bản sửa đổi hệ điều hành đã tắt khả năng này, nghĩa là bạn không thể thêm tính năng timelapse vào máy ảnh Sony nữa.
ZV-E1 cuối cùng đã thay đổi, cho phép quay cách quãng và ghép thành phẩm lại trong máy ảnh. Giờ nó xuất hiện trong một mẫu máy, thì chẳng ngờ gì nó cũng sẽ xuất hiện ở các máy Sony khác.
So sánh
Rất dễ nhìn vào ZV-E1 và nghĩ ‘ồ, tôi có thể mua một chiếc FX3 với giá chỉ bằng một nửa’. Không hẳn vậy. Tương tự, ZV-E1 cố gắng hết sức để không trở thành một sản phẩm thay thế khả dụng cho chiếc A7S III đắt tiền hơn nhiều. Hay tuy các menu trên ZV-E1 hấp dẫn đấy, nhưng bạn cũng không nên cho rằng ZV-E1 là phiên bản A7C cho điều kiện ánh sáng yếu.
Như bảng trên cho thấy, ZV-E1 thiếu nhiều tính năng so với A7S III và FX3. Đầu tiên là nó không có màn trập cơ và dù màn trập điện tử đủ nhanh để quay video nhưng nó chậm hơn đáng kể khi đọc ở chế độ 14bit dùng cho ảnh tĩnh, như được biểu thị bằng tốc độ đồng bộ flash 1/30 giây. Nó cũng sử dụng bộ ổn định đơn giản hơn từ A7C, không phải bộ ổn định được sử dụng trong A7S III và FX3.
Vì hầu như tất cả chế độ video của cả ba máy ảnh đều có thể ghi vào thẻ SD nhanh nên việc sử dụng một khe cắm duy nhất dường như không bị hạn chế đối với video. Tiếp tới dĩ nhiên là nhược điểm của thân máy gọn nhẹ: tản nhiệt kém hiệu quả. Trong khi A7S III có thể quay trong thời gian dài và FX3 có quạt để vận hành ở nhiều dải nhiệt độ, thì ZV-E1 sẽ không phải là lựa chọn chính chuyên mà các chuyên gia sản xuất cần.
Cũng nên lưu ý việc thiếu đĩa xoay thứ hai đặt ZV-E1 vào thế tương tự a6100/a6400 về hạn chế sử dụng chuyên nghiệp.
Tóm lại, theo thiết kế, ZV-E1 hoàn toàn bỏ lỡ một số tính năng chính của FX3 chẳng hạn như quay 4K/120p, đầu ra Raw, logic phơi sáng EI, HDMI full size và quan trọng là quạt cung cấp khả năng quay trong thời gian dài. Có vẻ việc không cắt giảm màn trập cơ cũng giống việc nó trở thành sản phẩm thay thế A7S III với giá rẻ hơn và gọn nhẹ hơn. Nói chung, nó không chỉ là máy ảnh của ‘người sáng tạo’, nó đang cố gắng trở thành một thứ ‘chỉ dành cho người sáng tạo’.
Thân máy và thao tác
ZV-E1 trông hơi giống A7C nhưng do không có kính ngắm nên nó thậm chí còn nhỏ hơn nữa. Sony cho biết đây là máy ảnh có thể hoán đổi ống kính full frame nhỏ nhất và nhẹ nhất có tính năng ổn định hình ảnh trong thân máy (hẳn đồng nghĩa Sigma fp vẫn nhỏ hơn).
Về công thái học, đấy là chiếc máy ảnh kỳ lạ. Màn hình cảm ứng lật ra và giao diện trên đó cho thấy nó sẽ được quay theo kiểu máy ảnh hướng về phía người dùng, nhưng tay cầm và vị trí của các nút lại cho thấy hướng dùng ngược lại. Bạn có thể cầm máy ảnh và hướng về phía bạn, nhưng thiết kế tay cầm hoặc vị trí nút [REC] lại không cho thấy đây là ý đồ của người thiết kế.
Thân máy cho cảm giác được chế tạo khá cứng cáp dù có trọng lượng rất nhẹ.
Chế độ Auto sẽ tập trung thu phía trước nếu máy ảnh được cài nhận diện người và có đối tượng người trong khung hình. Nếu không có người để nhận diện hoặc tính năng nhận diện chủ thể bị tắt, máy sẽ sử dụng chế độ All.
Ngoài ra, các điểm tiếp xúc đa giao diện ở mặt sau hotshoe còn cho phép gắn mic rời hoặc thậm chí bộ chuyển đổi XLR nếu cần.
Pin
Tin tốt là, mặc dù đã giảm kích thước, nhưng ZV-E1 vẫn có chỗ cho pin loại ‘Z’ lớn của Sony. NP-FZ100 là pin 16.4Wh, giúp máy đạt giá trị định mức là 570 lần chụp/lần sạc. Như thường lệ, hầu hết người dùng sẽ nhận được gấp đôi con số này. Các số liệu CIPA cho thời gian quay video liên tục và thời gian ‘thực tế’ (khi máy ảnh tắt và bật không liên tục) lần lượt là 140 phút và 95 phút.
Máy ảnh có thể sạc qua USB hoặc cấp nguồn và vận hành qua USB. Nó cũng có khả năng tương thích UVC/UAC, nghĩa là có thể cắm vào máy tính dưới dạng thiết bị USB và hoạt động mà không cần phần mềm bổ sung. ZV-E1 là máy ảnh đầu tiên mà chúng tôi thấy hứa hẹn khi hoạt động theo phương thức này ở độ phân giải lên đến 4K/30.
Ấn tượng ban đầu
Có gì đó khá kỳ khi viết ấn tượng ban đầu về một chiếc máy ảnh mà bạn biết bạn sẽ không bao giờ có thể đánh giá đầy đủ, nhưng tôi không nghĩ đó là điều khiến bài viết về ZV-E1 trở nên khó viết như vậy. Đổi lại, đó là vì tôi cảm thấy rằng ZV-E1 có lẽ là chiếc máy ảnh ít ‘DPReview’ nhất mà chúng tôi từng nhận được.
Trong hơn hai năm trở lại đây, rất nhiều cuộc họp tóm lược về sản phẩm mà chúng tôi tham dự nói về việc nhắm đến ‘người sáng tạo’, bất kể sản phẩm được đề cập là Nikon Z fc hay Panasonic S5 II. ‘Người sáng tạo’ là một nhóm người dùng được xác định rõ ràng một cách lỏng lẻo, nhưng việc tạo video cho các nền tảng như YouTube và TikTok có vẻ quan trọng đối với khái niệm này. Trong một số trường hợp, bản thân các sản phẩm có rất ít dấu hiệu được thiết kế để đáp ứng nhiệm vụ như vậy. (Cứ cho là việc lập kế hoạch sản phẩm có thể đã bắt đầu từ nhiều năm trước khi nhân khẩu học được xác định.) Điều nổi bật nhất ở đây là những người xem video (và ảnh tĩnh?) mục tiêu này là niềm hy vọng lớn của ngành để mở rộng ra ngoài thị trường nhiếp ảnh truyền thống.
Cách tiếp cận của Sony vừa là triệt để nhất, vừa là phân tán nhất. Đầu tiên hãng sản xuất ZV-1, một chiếc RX100 có màn hình lật, mic tốt hơn và không có kính ngắm. Kế đó, hãng giới thiệu ZV-E10, phiên bản A6100 cũng với màn hình lật, mic tốt hơn và không có kính ngắm. Kế nữa là chiếc ZV-1F nhiều thỏa hiệp với ống kính một tiêu cự góc siêu rộng cố định và khả năng lấy nét tự động đáng thất vọng. Còn bây giờ chúng ta có ZV-E1, về cơ bản là một chiếc FX3 với màn hình lật, mic vlog và không có kính ngắm.
Đó là một phạm vi khủng khiếp: từ ZV-1F cố chiêu dụ thanh thiếu niên rời xa smartphone đến ZV-E1 đang cố nhắm tới Chris để anh ấy không cần đến Jordan nữa. Thì đó chính là điều ZV-E1 đang cố gắng thực hiện: cung cấp một máy quay vlog một mình dễ sử dụng cho những người muốn kiếm sống trên YouTube.
Một điều đáng chú ý khác về các cuộc họp chúng tôi đã tham dự là, giống sự cân bằng từng chuyển từ tạp chí sang trang web, giờ đây trọng tâm đã chuyển từ trang web sang người dùng YouTube. Dù muốn hay không (và bạn có thể đoán tôi đang ở phe nào trong phe đó), rất nhiều người thích lấy nội dung trực tuyến của họ từ YouTube.
Bỗng chốc, việc trở thành một YouTuber cũng hợp lý, có lẽ là càng hợp lý hơn, trở thành nghề nghiệp của một tay biên tập về công nghệ. ZV-E1 được thiết kế để trở thành công cụ chuyên nghiệp hỗ trợ cho công việc đó. Nó được thiết kế cho phép những người không biết 24p hay 2.35:1 hoặc Log có nghĩa là gì – có thể quay và sản xuất các chương trình của riêng họ và khiến chúng trông đẹp mắt.
Theo Richard Butler @ DPReview
